ideaswonderland
Studio Ghibli hepimizin hayatına dokunan muhteşem filmlere imza attı. Dünya çapında ünlü kardeşlerinin yanında biraz daha gözden kaçmış, bizce hak ettiği değeri görmemiş Hayao Miyazaki animelerini listeledik.
Japon animasyon endüstrisi, büyük usta Hayao Miyazaki’nin şaheseri ‘Ruhların Kaçışı’ filminin 2001 yılında vizyona girdiğinden beri bambaşka bir kimliğe büründü. Akademi Ödülü de dahil olmak üzere birçok prestijli ödül alan film Studio Ghibli’yi yeni zirvelere taşıdı ve sadece anime topluluğunda değil, dünya sinemasında bir ikon haline getirdi.
Howl’un Yürüyen Şatosu, Komşum Totoro ve Prenses Mononoke gibi filmlerin prodüksiyonu, mavi arka plan üzerinde ünlü Totoro maskotunu mükemmellik ile eşanlamlı hale getirdi. Bu Hayao Miyazaki animelerinin her biri kendilerine bir isim yaptı ve mevcut popüler kültürde animasyon sineması için yapı taşları olarak silinmez bir şekilde kazındı ve hem eleştirmenlerden hem de izleyicilerden övgüler aldı. Stüdyonun kapsamlı üretimine rağmen sinemaseverler, Ghibli’yi yalnızca yukarıda saydığımız filmlerle ilişkilendirmeyi tercih ediyor ve stüdyonun 1985’teki kuruluşundan bu yana ürettiği ve yeterince popüler olmayan birçok filmi görmezden geliyor.
Dün Gibi (1991)
Isao Takahata’nın yönettiği ‘Dün Gibi’ gibi stüdyonun ilk yapımlarından bazıları, aşina olduğumuz Hayao Miyazaki animeleri fantastik hikayelerinden biraz uzak. Dün Gibi, yalnızlık ve depresyon gibi karmaşık konuların yanı sıra yaş ilerledikçe yavaş yavaş kaybolan çocukluk nostaljisini ele alıyor. Hikaye, Taeko Okajima’nın kendini yeniden keşfetmek için ülkeye seyahat etmesini, çocukluk yıllarını ve hayatının farklı yönlerini görme şeklini nasıl etkilediğini düşünmesini konu ediniyor.
Kahramanın duygusal savunmasızlığı, bu filmde derinlere iniyor, çünkü onun hayatındaki her küçük incinmeyi ve mutluluğu, hepsiyle ilişki kurabileceğimiz şekilde hissetmemiz sağlanıyor. Dün Gibi, böylesine güçlü bir hikayeyi anlatmak için benimsenen bir araç olarak animasyona, bu yenilikçi yaklaşımı nedeniyle eleştirmenlerden övgü topladı.
Marnie Oradayken (2014)
2014’te vizyona giren Marnie Oradayken, 1967’de aynı adı taşıyan Joan G. Robinson romanından uyarlanmıştır. Hikaye, sosyal kaygısı olan düşük özgüvenli genç bir kızı, Anna’yı konu alıyor. Üvey annesi Yoriko, Anna’nın kasvetli tavrından korkar ve onu taşradaki akrabalarının yanına gönderir. Orada, yakın bir dostluk kurduğu gizemli Marnie ile karşılaşır, kendisinin göründüğü gibi olmadığını ve Anna’nın onunla paylaştığı bağın kadere bağlı olduğunu ve hayal gücünün çok daha derinlerine indiğini keşfeder.
Özenle hazırlanmış herhangi Hayao Miyazaki animeleri yani bir Ghibli yapımı gibi bu film de seyirciyi kendine çeken ve karakterlerin hikayeleriyleri ilgilenmelerini sağlayan duygusal bir motifle birleşen sihirli gerçekçilikle oynuyor. Marnie Oradayken ayrıca bir Oscar’a aday gösterildi, dehasını kanıtladı ve tüm Ghibli hayranları için kesinlikle izlenmesi gereken bir film.
Büyülü Dalgalar (1993)
Saeko Himuro’nun Japonya’da da bilinen Denizleri Duyabiliyorum adlı 1990 tarihli romanından uyarlanan Büyülü Dalgalar, Ghibli’deki genç sanatçıların üstlendiği bir projeydi. Film, genç aşkı tüm nostaljik görkemiyle sunuyor ve Taku, Yutaka ve Rikako arasındaki aşk üçgenini anlatıyor.
Genellikle kasıtlı olup olmadığı tartışmalı olan LGBTQ alt tonlarına sahip olduğu düşünülen Büyülü Dalgalar, nesiller boyunca neredeyse evrensel olarak yankılanan bir aşk hikayesini anlatıyor. Eleştirmenler ve izleyiciler tarafından iyi karşılanmasına rağmen, film Ruhların Kaçışı veya Komşum Totoro kadar yüksek bir ses getirmedi ve uyuyan bir hit olarak kabul edildi.
Yerdeniz Öyküleri (2006)
Yerdeniz Öyküleri, bu kez 1980 Ursala K. Leguin’in aynı adlı romanından uyarlanan başka bir kitap uyarlamasıdır ve Ghibli’nin en çok tanınan fantezi türüne geri döner. Geleneksel bir kahraman hikayesi olan Yerdeniz Öyküleri, baş karakter Prens Arren’in bilinmeyene yolculuk etmesini, sihir ve ejderhalarla dolu bir diyarda yol alarak yalnızlığından kurtulmaya çalışmasını konu alıyor.
Miyazaki, yüksek fantezi edebiyat dünyasını filme kusursuz bir şekilde uyarlarken, filme benzersiz Ghibli tarzını kattığı için övgü aldı. Yerdeniz Öyküleri, Studio Ghibli’nin Tolkienvari ilk macera hikayesidir ve Hayao Miyazaki animelerinin hayranları tarafından pek dikkate alınmaz.
Büyük Rakun Savaşı (1994)
Prenses Mononoke’yi anımsatan Büyük Rakun Savaşı, insanın doğaya davranışının sonuçlarını betimlemesinde, ultra modern Tokyo kentine uyum sağlamak zorunda kalan Tanuki adlı efsanevi antropomorfik yaratıkların öyküsünü anlatıyor. Bu rakun benzeri varlıklar şekil değiştirme yeteneğine sahiptir ve yaşam alanlarını güvence altına almak ve onu geliştirme planları için onu yıkmaya çalışan insanlardan korumak için her şeylerini vermeleri gerekir.
Film, Japon folkloru ve kültürüne göndermeler yapmakta ve aynı zamanda hızlı modernleşmenin çevre üzerindeki etkisi gibi konuları gündeme getirmektedir.
Prenses Kaguya Masalı (2013)
Popüler bir 10. yüzyıl Japon masalı olan Bambu Kesicisinin Hikayesi’nin bir yorumu olan Prenses Kaguya Masalı, bir bambu filizinde bulunan ve bambu kesici Miyatsuko tarafından evlat edinilen küçük bir kızın hikayesini anlatıyor. Kız büyüyünce ünvanı Prenses Kaguya olur.
Film, feminizm temaları ve kadınlara kısıtlamalar getiren kültürel normlarla dolu bir hikaye sunuyor. Küresel izleyiciyi bir Japon edebiyat tarihi parçasıyla tanıştırmayı başarmıştır. Merhum yönetmen Isao Takahata, izleyicinin hikayenin duygusal etkisine daha fazla odaklanmasını sağlamak için ayrıntılı gerçekçilik yerine minimalist bir sanat tarzı seçmiştir.
En Sevdiğim Komşularım (1999)
Studio Ghibli’nin ilk dijital prodüksiyonu olarak anılan En Sevdiğim Komşularım, Yamada ailesinin günlük yaşamlarını tasvir eden ve sınırların ötesindeki aileler için ilişkilendirilebilir olaylar içeren birkaç kısa hikaye olarak yapılandırılmış bir komedi draması.
Film, eleştirmenler tarafından övgüyle karşılanmasına rağmen gişede bir türlü ses getiremedi. Ailenin görünüşteki sıradan hayatı, Japonya’nın banliyö havasını tasvir eden hikayenin ana teması. Her Hayao Miyazaki animelerinin fanatiğinin izleme listesine girmesi gereken iç açıcı bir film.
Sihirli Kedi (2002)
Sihirli Kedi, Ghibli’nin popüler Yüreğinin Sesi filminin devamı olarak karşımıza çıkıyor. Film, bir önceki filmde tanıtılan esrarengiz oyuncak kedi Baron’u ana karakter olarak ele alıyor ve onun etrafında yepyeni bir hikaye örüyor.
İlk filmdeki Baron’un köken hikayesi zaten baştan çıkarıcı bir alt hikayeydi ve Sihirli Kedi, karakterin Yüreğinin Sesi’nde övündüğü peri masalı havasının aynısını vaat ediyor. Mistik kedi, yeni kahraman Haru’nun eşlik ettiği daha fazla macerayla geri dönüyor.
Tepedeki Ev (2011)
Haşhaş tepesinden film boyunca dağılmış kartpostallara layık bazı kareler içeren görsel olarak çarpıcı bir ziyafet, savaş sonrası Japonya’sında geçiyor ve gezgin gençliğin güzel bir hikayesinin altında vatansever bir ton sergiliyor. Hikaye, Umi Matsuzaki ve Shun Kazama’nın aşktan daha derin bir bağ oluşturan ortak geçmişlerini keşfetmelerini konu alıyor.
Film, büyük ölçüde Japon kültürel etkisinden dolayı küresel bir izleyici kitlesinde yankı uyandıramadı. İzleyiciler iç açıcı bir aşk hikayesine tanık olurken Japon tarihinin derin kültürel duygularına dalmakla ilgileniyorlarsa, bu filmi kaçırmamaları gerekiyor.
Kırmızı Kanatlar (1992)
Miyazaki’nin kendisi tarafından çizilen bir suluboya mangaya dayanan Kırmızı Kanatlar, esrarengiz bir şekilde antropomorfik bir domuza dönüşmek üzere lanetlenen, Birinci Dünya Savaşı’nda bulunmuş eski bir İtalyan pilotun hikayesini anlatıyor. Film, kahramanımızın halk arasında iyi tanınan bir havacı olarak hayatını ve korsan uçaklarıyla yaşadığı maceraları anlatıyor.
Ghibli projelerinin tanıdık büyülü atmosferiyle bezeli Kırmızı Kanatlar da unutulmaz karakterlerle dolu güzel bir hikayeyle birleşen görsel bir ziyafet. Gişe rekorları kıran başka bir Hayao Miyazaki animelerinden olan Rüzgar Yükseliyor’a benzeyen film, Caproni ve Piaggio gibi havacılık tarihindeki ikonik figürlere saygı duruşunda bulunuyor.
