Ortach
Obon Festivali, neden sadece yaşayanların eğlenceyi hak ettiğini sorgulayan bir Japon geleneğidir. Her yılın 7. ayında Japonya’da, yılın en büyük bayramlarından biri olarak kutlanan Obon (お盆), hem ailenin önemini vurgulayan hem de doğaüstü unsurlarla harmanlanmış bir festivaldir. Peki, Obon tam olarak nedir? Bu bayram, geçmişte kaybettiğimiz sevdiklerimizi anmak, hayatı ve aile bağlarını kutlamak için düzenlenir.
En ilginç yönü ise, atalarımızın ruhlarının da bu kutlamalara katılmak için geri döndüğüne inanılmasıdır. Obon’un ne olduğunu ve nasıl kutlandığını daha yakından inceleyelim.
Obon Nedir?
Obon tam olarak nedir? Obon, ölmüş aile üyelerine ve sevdiklerine adanmış geleneksel bir Japon bayramıdır. Kuzey Amerika’daki Şükran Günü ile Cadılar Bayramı’nın bir karışımına benzer. Aileler genellikle memleketlerinde bir araya gelir, mezarları ziyaret eder, ritüeller gerçekleştirir ve festivallere katılır. Ancak her ailenin takip ettiği gelenekler farklı olabilir.
Japonya’nın çoğunda Obon, 13-15 Ağustos tarihleri arasında kutlanır, ancak bazı bölgelerde takvime bağlı olarak Temmuz ayında da kutlanabilir
Obon’un Tarihi
Obon’un tam kökeni tam olarak net değildir, ancak Budist geleneklere dayanan yaklaşık 500 yıllık bir geçmişe sahiptir. Efsaneye göre, bir Buda müridi, ölen annesinin aç ruhlar diyarında acı çektiğini görür. Annesinin ruhunu bu acıdan kurtarmak için yiyecek ve içecek sunar, böylece annesinin ruhu özgürleşir. Bu hikâye zamanla evrilmiş ve Obon’un anlamı da bu doğrultuda değişmiştir
Günümüzde Obon, ölmüş ve yaşayan sevdiklerimizi onurlandırdığımız, kimono ve yukata giyilen, geleneksel festivallerin ve Japon sokak yemeklerinin tadının çıkarıldığı bir aile bayramı olarak kutlanır.
Obon Nasıl Kutlanır? & Obon Festivalleri
Obon ritüelleri, ataların ruhlarını karşılamak ve uğurlamak üzerine kuruludur. İşte bu ritüellerden bazıları:
Obon Ritüelleri
- Hazırlıklar: Bazı aileler, atalarının dönüşünü kutlamak için Shouryou Uma (精霊馬) adı verilen süslemeler hazırlar. Bir salatalık (at) ve bir patlıcan (inek) üzerine çubuklar yerleştirilir. Amaç, atalarının at ile hızlıca geri dönüp, ruhlar dünyasına inek ile yavaşça dönmesini sağlamaktır.
- Ataları Karşılama: Obon’un ilk gününde, aileler küçük bir ateş yakar, buna ogara (麻幹) denir. Bu ateşin dumanı, ölmüş aile üyelerinin ruhlarının yaşayanların dünyasına geri dönmesine rehberlik eder.
- Mezarları Ziyaret: Çoğu aile, mezarları ziyaret ederek saygılarını sunmak için zaman ayırır. Mezar taşlarını temizlemek, sevilen birinin en sevdiği yiyecek ya da sakeyi getirmek, su veya çiçek sunmak yaygın uygulamalardır.
- Veda Etme: Obon’un son gününde, artık vedalaşma ve ruhları geri gönderme zamanı gelmiştir. Aileler, ruhları mezarlarına geri götürmek için geleneksel chochin fenerleri (提灯) kullanır. Ayrıca, toro nagashi (灯籠流し) denilen yüzen fenerlerin kullanıldığı bir ritüel de görebilirsiniz. İkisi de genellikle dokunaklı ve nostaljik sahnelerdir.
Obon Festivalleri
- Bon Odori – Obon Dans Festivalleri. Bon Odori (盆踊り), ataların ruhlarını karşılamak için düzenlenen geleneksel bir dans festivalidir. Sokaklarda geleneksel kıyafetler giymiş kalabalık dansçılar, taiko davullarının ritmine ayak uydurarak hareket eder. Farklı bölgelerde farklı danslar yapılır, ancak hepsi canlı ve coşkulu bir atmosfer sunar.
Bunlar arasında en popüler olanı, Gifu eyaletinde düzenlenen Gujo Odori (郡上おどり) festivalidir. Festival, şehrin ortasında yükseltilmiş bir platformda duran küçük bir grup performansçının etrafında döner.
Gece saat 8’den sabaha kadar süren festival boyunca, 10 geleneksel Odori dansını izleyebilirsiniz. Gerçekten heyecan verici bir gösteridir.
Ancak yaklaşık 30.000 diğer katılımcı arasında olacağınızı unutmayın. Kalabalık olabilir, ama en azından Japoncanızı pratik etme şansınız çok olacak!
- Okuribi (送り火) Festivalleri. Okuribi, ruhları geri göndermek için yakılan küçük ateşlerdir. Ancak bazı bölgelerde deniz kıyısında veya dağlarda devasa şenlik ateşleri yakılır, böylelikle ruhların yaşayanlar dünyasına veda etmesini sağlarlar.
Kyoto’daki Gozan no Okuribi (五山の送り火) için dağ tepelerinde yapılan ateş yakma etkinliğini izleyebilirsiniz. Ya da Iwate’de düzenlenen Funakko Nagashi (舟っこ流し) festivalinde, ölülerin isimlerinin yazıldığı kâğıtların yapıştırıldığı teknelerin suda yakıldığını görebilirsiniz.
Keşif Asya ile Japonya’yı Keşfedin
Obon’un ne olduğunu artık bildiğinizi umuyoruz. Obon gibi geleneksel Japon festivalleri, Japon kültürü ve toplumuyla ilgili daha fazla bilgi için sitemizi gezin.
Kaynaklar:
- “Obon Festival: A Deep Dive Into Japan’s Buddhist Celebration of Ancestral Spirits,” Japambience.
- “Obon – Japan’s Summertime Festival Honoring One’s Ancestors,” Tsunagu Japan.
